W dniach 15-16 sierpnia w Mikstacie ( woj. wielkopolskie) odbyły się uroczystości odpustowe ku czci świętego Rocha, podczas których zostały pobłogosławione zwierzęta. Mają one ponad trzystuletnią tradycję
Kościół św. Rocha ( w 2011 roku został ustanowiony Diecezjalnym Sanktuarium św. Rocha) przy którym odbył się obrzęd błogosławieństwa zbudowany został jako wotum dziękczynne za uratowanie mieszkańców przed epidemią w roku 1786. Nie jest to jednak pierwszy kościół pod wezwaniem św. Rocha, zbudowany w tym miejscu. Przez stulecia tereny te nawiedzane były często przez epidemie. Mieszkańcy miasta wierzą, i te wiarę przekazują w sposób skuteczny kolejnym pokoleniom, że to właśnie dzięki wstawiennictwu św. Rocha ich przodkowie zostali ocaleni w czasie epidemii cholery.
16 sierpnia we wspomnienie św. Rocha o godz. 8.00 przy ołtarzu polowym sprawowana była Msza święta koncelebrowana w intencji gospodarzy o Boże błogosławieństwo w pracy i inwentarzu. Koncelebrze przewodniczył kustosz sanktuarium ks. kan. Krzysztof Ordziniak, który na początku skierował słowa powitania do licznie zebranych na Wzgórzu św. Rocha parafian i pielgrzymów. Homilię wygłosił ks. Mateusz Kasprzak. Kaznodzieja zwrócił szczególnie uwagę na właściwe relacje międzyludzkie. Zwrócił uwagę, że każdy z nas jest powołany do świętości. Zwrócił uwagę, że św. Roch jest tym, który uczy nas wrażliwości na potrzeby drugiego człowieka. Kończąc powiedział: „ Niech więc św. Roch umacnia każdego z nas, abyśmy i my na tej naszej drodze do świętości wzorem świętego Rocha dbali o te miłość do Boga, do drugiego człowieka i siebie samego”.
Osoby uczestniczące w tej Mszy św. zapewne słyszały dochodzące z oddali szczekanie psów, rżenie koni. Był to znak, że wzdłuż drogi poniżej sanktuarium gromadzą się właściciele ze swoimi zwierzątkami. Nikomu chyba w tym dniu nie przeszkadzały te odgłosy, nikt nie narzekał, że trudno się było skupić podczas Eucharystii. Święty Roch przecież jest opiekunem zwierząt ...
Zgodnie z tradycją przodków po tej Mszy św. odbył się obrzęd błogosławieństwa zwierząt. W tym roku dokonał go w sposób częściowo „ śpiewający” ks. bp Senior Antoni Długosz. Dziesięć lat temu w Mikstacie był realizowany program „Ziarno” . Ze studia uczestniczył w nim wówczas ks. Biskup, który powiedział wówczas, że trzeba się kiedyś wybrać do Mikstatu do św. Rocha. Marzenia się spełniają zaśpiewał ks. bp Antoni przed odmówieniem modlitwy przewidzianej na obrzęd błogosławieństwa powiedział kilka słów o św. Rochu i tradycji odpustowej w Mikstacie.
Tradycyjnie na obrzęd błogosławieństwa przybyli nie tylko mieszkańcy mikstackiej parafii, ale pielgrzymi i turyści kulturowi z najodleglejszych zakątków kraju. Dawniej na obrzęd błogosławieństwa przyprowadzano, a czasami przywożona zwierzęta gospodarskie.
Niezwykła była ta „procesja” zwierząt i ich właścicieli przechodząca przed podwyższeniem na którym stał ks. biskup i kropił zwierzęta ich właścicieli wodą święconą. Były konie, kucyki, cielątka wiezione na przyczepie, świnki morskie, chomiki, małe i duże króliki, gołębie, gęsi, malutkie kurczaczki. Dodajmy, że koni było w tym roku sporo, ale nie były to tak jak dawniej konie które pomagały człowiekowi w pracach polowych, ale wykorzystywane w celach rekreacyjnych bądź w terapii. Były koty, różnych ras i wielkości. Na specjalnych przyczepach przywieziono cielątka. Były nawet pszczoły. Klatki, w których niesione bądź wiezione były zwierzątka były pięknie przyozdobione, co podkreślało świąteczny charakter wydarzenia, ale było także wyrazem troski właścicieli o to, by zwierzęta jak najpiękniej się prezentowały. Było sporo psów różnych ras i wielkości. Jak wiemy, pies był wiernym towarzyszem św. Rocha na pielgrzymim szlaku, a pewnym momencie jego jedynym żywicielem. Ksiądz bp Antoni nie żałował wody święconej ani zwierzętom ani ich właścicielom.
Tradycyjnie obrzęd błogosławieństwa zakończyło wypuszczenie przez ks. biskupa i ks. kustosza gołębi. Ksiądz biskup przypomniał, że gołąb jest symbolem Ducha Świętego, ale także pokoju. O ten pokój w Ukrainie i Ziemi Świętej prośmy, zachęcał hierarcha.
Obrzęd błogosławienia zwierząt to bardzo widowiskowy, ale mający głęboką wymowę religijną element uroczystości odpustowych ku czci św. Rocha. Wiele osób przybywa tu, ze swoimi zwierzątkami przepełnionych wiarą, że św. Roch będzie się nimi opiekował. Bardzo radosny nastrój panował na Mikstackim Wzgórzu w uroczystość św. Rocha. Tak „rozśpiewanego” i żywiołowo przeprowadzonego obrzędu błogosławieństwa zwierząt jeszcze chyba w Mikstacie nie było.
Po obrzędzie błogosławieństwa odbył się koncert w wykonaniu ks. bpa Antoniego oraz Góralskiej Hory. Wypełnił on czas do sumy odpustowej, która pod przewodnictwem ks. bpa Antoniego była sprawowana o godz. 11:00 . Uroczystej sumie odpustowej sprawowanej o godz. 11:00 przewodniczył ks. bp Senior Antoni Długosz, który wcześniej dokonał obrzędu błogosławieństwa zwierząt, stanowiącego nierozłączny element uroczystości odpustowych ku czci św. Rocha w Mikstacie. Na początku Eucharystii ks. kan. Krzysztof Ordziniak, kustosz Diecezjalnego Sanktuarium Świętego Rocha w Mikstacie skierował słowa podziękowania za przybycie na uroczystości odpustowe do ks. biskupa Antoniego Długosza. Wyraził radość z obecności ks. biskupa wśród nas. Ksiądz kustosz przywitał wszystkich przybyłych na uroczystości odpustowe i zachęcał do powierzenia swoich spraw św. Rochowi. Poprosił następnie ks. biskupa, o przewodniczenie sumie odpustowej i sprawowanie jej w intencji wszystkich pielgrzymujących na uroczystości odpustowe.
Nawiązując do Ewangelii kaznodzieja zaakcentował, że młodzieniec przyszedł do Zbawiciela znającego jego serce, który wie, że ufa on i pokłada nadzieję w bogactwie, a nie w Panu Bogu. Zwrócił uwagę, że całkowicie odmienną postawę przyjmuje św. Roch, który po śmierci rodziców zgodnie za słowami Ewangelii sprzedaje dobra odziedziczone po rodzicach i rozdaje ubogim, po to by mieć skarb w niebie. Ks. biskup podkreślił, że Roch w przeciwieństwie do młodzieńca z Ewangelii nie bał się wkroczyć na drogę jeszcze doskonalszego życie, dążenia do świętości, na którą zaprosił go Bóg. Przypomniał, że Roch został wymodlone przez matkę i kiedy przyszedł na świat za znamieniem krzyża na piersi został ofiarowany Bogu. Kontynuując Hierarcha podkreślił, że pieniądze nie są czym złe, ale nadmierna miłość do nich, która przesłania nam innych ludzi i Boga. W dalszej części homilii ks. bp zwrócił uwagę na właściwe wykorzystanie posiadanych dóbr, poprzez umiejętność dzielenia się nimi z innymi, by w ten sposób realizować przykazanie miłości bliźniego. Hierarcha wskazał, że nasz Patron przyszedł na świat we Francji, z której pochodzi najwięcej świętych, błogosławionych i męczenników. Jednocześnie zaznaczył, że patrząc na otwarcie igrzysk olimpijskich należy za Janem Pawłem II zapytać „Francjo, najstarsza córo Kościoła, co zrobiłaś ze swoim chrztem?”. Francjo, ojczyzno św. Rocha co zrobiłaś ze swoim chrztem? – pytał celebrans. Kontynuując ks. bp powiedział: „Europa musi mieć duszę, inaczej samą siebie unicestwi, a od dwóch tysięcy lat duszą Europy jest przecież chrześcijaństwo, dlatego europejskie prawa powinny opierać się na chrześcijańskich wartościach”. Ksiądz biskup podkreślił, że nie wolno katolikom godzić się na profanację tego w co wierzymy, na niszczenie tradycji. Kończąc ks. biskup przywołał słowa piosenki śpiewanej przez Annę Jantar „ Nic nie może przecież wiecznie trwać…” i zachęcał żyjmy miłością i dzielmy się miłością jak chlebem powszednim, pomagajmy tym, którzy tego potrzebują.
W procesji z darami zostały przyniesione: kwiaty, chleb, kosz z owocami, prośby i podziękowania, które za wstawiennictwem św. Rocha były przedstawiane w nowennie, wino i woda, hostie oraz małe chlebki, które po zakończonej uroczystości zabierane były przez uczestników do domu. Po mszy św. została odczytana litania do św. Rocha. Następnie procesja z Najświętszym Sakramentem przeszła cmentarnymi alejkami wśród grobów tych, którzy kiedyś przyjęli tradycje odpustowe i zatroszczyli się o to, by przekazać je następnym pokoleniom. Błogosławieństwo Najświętszym Sakramentem zakończyło uroczystą sumę odpustową. Zgodnie z tradycją po Mszy św. wierni zabierali do domów małe chlebki, by podzielić się nimi z bliskimi. O tej umiejętności dzielenia się mówił ks. biskup w homilii. Przy rozdawaniu chlebków pomagali uczestnicy spotkań w Szkole św. Rocha. Uroczystą sumę uświetnił chór i orkiestra parafialna. Tradycyjnie na uroczystości odpustowe przybyły pielgrzymki z parafii: w Chynowej, Grabowie i Kotłowie. Po sumie wiele osób udało się na tzw. budy, czyli jarmark odpustowy, bo odpust to czas radosnych spotkań, czas biesiadowania.
Dodamy, że w 2015 roku uroczystości odpustowe ku czci św. Rocha z obrzędem błogosławieństwa zwierząt w Mikstacie zostały wpisane na Krajowa Listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego.

Tekst: Małgorzata Strzelec oraz Ks. Krzysztof Ordziniak
Zdjęcia: Małgorzata Strzelec

Diecezjalne Sanktuarium św. Rocha - Szkoła Świętego Rocha