Johann Adolph Scheibe, XVIII-wieczny teoretyk i kompozytor, wśród narodowych stylów europejskich wymieniał styl polski jako czwarty – obok włoskiego, francuskiego i niemieckiego, wskazując tym samym na jego wysoką rangę. W sposób szczególny propagowany przez Georga Friedricha Telemanna, znajduje on odzwierciedlenie także w dziełach największych mistrzów baroku – Johanna Sebastiana Bacha i Georga Friedricha Haendla.
W twórczości Johanna Sebastiana Bacha rytm poloneza stanowi symbol władzy – zarówno tej ziemskiej, jak i boskiej. Stąd też arie i ansamble z kantat kościelnych, w których sławiona jest moc Najwyższego, nieraz utrzymane są w charakterze polskiego tańca. Jednym z doskonalszych tego przykładów jest uroczysty chór Ehre sei dir, Gott, gesungen ze słynnego Weihnachts-Oratorium, który zabrzmi w finale koncertu.
Również Georg Friedrich Haendel dostrzegał potencjał muzycznego idiomu rodem z Rzeczypospolitej, o czym świadczy włączenie wyrafinowanego poloneza jako czwartej części Concerto grosso op. 6 nr 3 (HWV 321). Charakterystyczną rytmikę i trójdzielne metrum polskiego tańca Haendel wykorzystuje także w swoich operach, w różnorodnych kontekstach. W arii Oronta Ma non s’aspetti z II aktu Floridante cechy te podkreślają wzburzenie, w Ariodante znajdujemy je w ustępie wyrażającym rozpacz (Scherza infida), zaś w Partenope pobrzmiewają w miłosnym wyznaniu (Voglio amare insin ch’io moro).
◆ PROGRAM ◆
Johann Sebastian Bach (1685–1750)
• Nun komm der Heiden Heiland z kantaty Nun komm der Heiden Heiland
• Mein Jesus will es tun z kantaty Alles nur nach Gottes Willen BWV 72
• Ja, ja, ich kann die Feinde schlagen z kantaty Selig ist der Mann BWV 57
• Ach, schlage doch bald, selge Stunde z kantaty Christus, der ist mein Leben BWV 95
• Ein ungefärbt Gemüte z kantaty Ein ungefärbt Gemüte BWV 24
• Gott, der du die Liebe heist z kantaty Allein zu Dir, Herr Jesu Christ BWV 33
Georg Friedrich Haendel (1685–1759)
• Polonaise z Concerto grosso e-moll op. 6 nr 3
• Scherza infida z opery Ariodante
• Ma non s’aspetti z opery Floridante
• Voglio amare insin ch’io moro z opery Partenope
• La gloria in nobil alma z opery Partenope
Johann Sebastian Bach (1685–1750)
• Ehre sei dir, Gott, gesungen z Weihnachts-Oratorium BWV 248 (SATB)
◆ WYKONAWCY ◆
JULITA MIROSŁAWSKA sopran
ANETA ŁUKASZEWICZ alt
KAROL KOZŁOWSKI tenor
JAROSŁAW BRĘK bas
Zespół Instrumentów Dawnych Polskiej Opery Królewskiej CAPELLA REGIA POLONA
JAKUB BURZYŃSKI ⎮ dyrygent
|